Actualisatie

Programma 1
Doorwerking Programmarekening 2022: Onderzoekskosten nieuw zwembad   € 43.000 V
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is een bedrag van € 300.000 beschikbaar gesteld voor onderzoek naar de uitbreiding van overdekt zwemwater. Het onderzoek is opgestart in 2022 wat in dat jaar heeft geleid tot € 43.000 aan kosten. Dit bedrag is gemeld als nadeel in de Programmarekening 2022 op pagina 19. Voor 2023 valt een even groot bedrag vrij als voordeel.

Cultura-Astrant - extra voorbereidingskrediet   € 150.000 N
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld voor een toekomstbestendig Cultura waarin ook Astrant een plek -met eigen identiteit- kan krijgen. Een intensief samenwerkingsproces met de verschillende partijen is doorlopen. In het voorjaar van 2023 is het Programma van Eisen voor Poppodium Astrant opgesteld. Op basis daarvan is door AGS architects een concept Voorlopig Ontwerp (VO) gemaakt in overleg met de partijen. Naar aanleiding van het concept VO, is eind maart 2023 een alternatief horecaconcept ontstaan. Dit is ingegeven vanuit de partijen Cultura en De Verleiding en kan een enorme kwaliteitsslag zijn voor het totale project. Voor het afronden van het VO, het afsluiten van een overeenkomst met partijen en het doorlopen van de “aanbesteding bouwteam - onder voorbehoud van financiering” is een extra voorbereidingskrediet van € 150.000 nodig. Bij de Programmabegroting 2024-2027 wordt het investerings- en exploitatievoorstel voorgelegd.

Programma 2/3

Doorwerking Programmarekening 2022: Inburgering   € 180.000 V
In de Programmarekening 2022, pagina 31, is een nadeel gemeld van € 180.000 op Inburgering. Voor de in 2022 gemaakte kosten is in 2023 budget beschikbaar. Hiermee een voordeel van € 180.000.

Leerlingenvervoer - bovennominale indexatie   € 195.000 N
In de vervoerscontracten met betrekking tot leerlingenvervoer is vastgelegd dat voor de jaarlijkse indexatie van de tarieven de landelijke NEA-index wordt gehanteerd. Deze index geeft de kostenontwikkeling in het taxivervoer weer en wordt jaarlijks berekend. Eind 2022 is de NEA-index voor 2023 bekend geworden en vastgesteld op 13,7% voor 2023. De index valt hoger uit dan begroot met als gevolg een nadeel van € 195.000 in 2023. Het structurele effect voor de begroting wordt meegenomen bij de integrale afweging van de Programmabegroting 2024 -2027.

Vraagafhankelijk vervoer Valleihopper - bovennominale indexatie   € 142.000 N
Vraagafhankelijk vervoer Valleihopper - dekking wegens minder aanvragen   € 142.000 V
In de vervoerscontracten van de Valleihopper is vastgelegd dat voor de jaarlijkse indexatie van de tarieven de landelijke NEA-index wordt gehanteerd. Deze index geeft de kostenontwikkeling in het taxivervoer weer en wordt jaarlijks berekend. Eind 2022 is de NEA-index voor 2023 bekend geworden en vastgesteld op 13,7% voor 2023. De index valt hoger uit dan begroot met als gevolg een nadeel van € 142.000 in 2023. Het vraagafhankelijk vervoer heeft sinds de Corona-pandemie echter te maken met een achterblijvend volume. Onze budgetten zijn gebaseerd op het volume van voor Corona. Hierdoor is momenteel dekking aanwezig om het verschil in indexering op te vangen.

In de ontwerpbegroting 2024-2027 van de Valleihopper wordt de verwachting uitgesproken dat het volume jaarlijks weer met 5% gaat stijgen. Uiteindelijk zal het verschil in indexering dus gaan knellen. De eventuele consequenties voor 2024 en verder worden opgenomen bij de integrale afweging van de Programmabegroting 2024 -2027

Gelders Winterfonds   € 571.000 N
Gelders Winterfonds - dekking provinciale middelen   € 571.000 V
Provinciale Staten van Gelderland stellen aan de Gelderse gemeenten geld beschikbaar onder de naam Gelders Winterfonds. Doel is om maatschappelijke instellingen en kleine ondernemingen tegemoet te komen in de stijgende energielasten. Voor de gemeente Ede komt een bedrag van € 571.500 beschikbaar. Dit geld wordt via een tijdelijke subsidieregeling ingezet voor compensatie van hoge energielasten voor maatschappelijke organisaties en kleine ondernemingen (tot maximaal 50 medewerkers, niet zijnde ZZP-ers). Met de subsidieregeling compenseren we gedeeltelijk de hogere energielasten in de maanden november 2022 t/m maart 2023 ter overbrugging tot andere regelingen (zoals de Tegemoetkoming Energiekosten energie-intensief MKB en een noodfonds voor zwembaden en amateursport) vorm hebben gekregen.

Crisisnoodopvang   € 2.000.000 N
Crisisnoodopvang - dekking bijdrage COA   € 2.000.000 V
Op 17 januari 2023 heeft het college ingestemd met het huren van een leegstaand kantoorpand aan de Galvanistraat in Ede voor de realisatie van de crisisnoodopvang. Op deze locatie worden vanaf 1 maart 2023 maximaal 111 asielzoekers opgevangen voor ten minste een periode van zes maanden en kan eventueel worden verlengd met nog eens zes maanden (2 termijnen van 3 maanden). De verwachte kosten voor realiseren en exploiteren van de crisisnoodopvang, zowel voor de opvang als de organisatie, bedragen € 2.000.000. De kosten worden volledig gecompenseerd door het COA.

Programma 4

Nieuwe jaarschijf: Verkeerskrediet 2026 - kapitaallasten   € 17.000 N
De afgelopen jaren heeft de raad jaarlijks € 0,4 miljoen beschikbaar gesteld ten behoeve van mobiliteitsprojecten voor verschillende modaliteiten. Deze projecten zijn van belang voor een goede bereikbaarheid en dragen bij aan een verhoging van de verkeersveiligheid en een verbetering van de leefbaarheid. Voorgesteld wordt om voor het jaar 2026 eveneens een krediet van € 0,4 miljoen beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan bedragen vanaf 2027 € 17.000

Nieuwe jaarschijf: Vervanging verkeersregelinstallaties (vri's) 2026 - kapitaallasten   € 12.000 N
Om de vervanging van vri's binnen de gemeente te borgen is bij de Perspectiefnota 2018-2021 besloten jaarlijks een krediet beschikbaar te stellen (€ 145.000 jaarlijks, met de eerste drie jaar een verhoging om achterstand in te halen). Voorgesteld wordt om ook voor het jaar 2026 een krediet van € 145.000 beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan bedragen vanaf 2027 € 12.000.

Nieuwe jaarschijf: Klinkenbergerweg - kapitaallasten   € 28.000 N
Nieuwe jaarschijf: Klinkenbergerweg - incidenteel monitoring   € 14.000 N
In de Programmabegroting 2022-2026 heeft de raad ingestemd met een maatregelenpakket voor de Klinkenbergerweg ter hoogte van € 2,6 miljoen. Uitvoering van maatregelen vindt plaats tot en met 2026. Ten opzichte van 2026 stijgen de kapitaallasten in 2027 met € 17.000 naar een structureel bedrag van € 28.000. Daarnaast is in de plannen opgenomen dat in 2027, na afloop van de werkzaamheden, monitoring plaatsvindt. Hiervoor is een incidenteel budget nodig van € 14.000 in 2027.

Programma 7

Nieuwe jaarschijf: Areaal openbare ruimte   € 95.000 N
De jaarlijkse groei van de gemeente Ede leidt op een aantal beleidsterreinen tot autonome lastenstijgingen. Op basis van eerdere besluitvorming wordt hiermee ook voor 2026 voor beheer openbare ruimte rekening gehouden.

Nieuwe jaarschijf: Vervanging openbare ruimte (10 jaar)   € 128.000 N
Bij de Perspectiefnota 2016-2019 heeft u ingaande 2016 voor een periode van 10 jaar een jaarlijks krediet van € 3 miljoen beschikbaar gesteld voor de toename van investeringen in de vervanging openbare ruimte. Bij de Programmabegroting 2019-2022 is besloten om dit krediet voor de jaarschijven 2020 en 2021 terug te brengen tot € 1,5 miljoen en de oorspronkelijke periode van 2016-2025 met een jaar te verlengen. Bij de Programmabegroting 2023-2026 is vervolgens besloten om het jaarlijks krediet voor de periode 2023-2026 te verhogen naar € 5 miljoen. De benodigde middelen voor deze verhoging zijn gelijktijdig beschikbaar gesteld.
Voorgesteld wordt om voor het jaar 2026 een (aanvullend) krediet van € 3 miljoen beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan bedragen vanaf 2027 € 128.000.
Welk structureel bedrag na 2026 benodigd is om de openbare ruimte schoon, heel en veilig te houden, conform de vastgestelde kaders van de gemeenteraad, wordt uitgewerkt en meegenomen bij de actualisatie van de Visie Openbare Ruimte (2023/2024).

Programma 8

Vrijval kapitaallasten   divers
Afsluiting en fasering van investeringen leiden tot vrijval en/of verschuiving van kapitaallasten. Uitstel leidt met name in de eerste jaren tot een forse vrijval. Het betreft onder meer onderwijshuisvesting, Spoorzone, Parklaan en diverse verkeersprojecten.

OZB - areaaluitbreiding   € 200.000 V
OZB - vereffening areaaluitbreiding   € 160.000 N
Door areaaluitbreiding stijgt de opbrengst van de onroerendezaakbelasting met € 200.000. De toegenomen waarde vertaalt zich in een verevening van de algemene uitkering. Dit zorgt voor een nadelig effect van € 160.000 in de algemene uitkering. Het netto-effect van de areaaluitbreiding wordt hierdoor € 40.000 voordelig.

WOZ bezwaren - no cure no pay   € 222.000 N
Landelijke ontwikkeling is dat het aantal WOZ bezwaren en daarmee gemoeide kosten steeds verder oplopen. In Ede zien we vrijwel een verdubbeling van het aantal WOZ-bezwaren waar landelijk een ver drie- of verviervoudiging van het aantal WOZ-bezwaren eerder regel dan uitzondering is. Om de bezwaren binnen de wettelijke termijn af te handelen is extra capaciteitsinzet nodig. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 222.000.
Naast de extra capaciteitsinzet speelt ook de stijging van de extra vergoedingen van de proceskosten. We verwachten ook in 2023 een stijging van deze kosten. Bij de Programmabegroting 2024-2026 hebben we meer beeld op de financiële omvang hiervan in 2023 en op het structurele effect.

Vastgoed   € 453.000 N
Vastgoed - dekking huuropbrengsten   € 453.000 V
Op het gebied van vastgoed zien we diverse ontwikkelingen die leiden tot hogere kosten. Voorbeelden zijn de hoge prijsindexatie op verzekeringen en aanhuur van panden en de plicht tot vennootschapsbelasting over benzineverkooppunten. Ook de toegenomen complexiteit, onder andere uitvoering van het Didam arrest, rondom het beheer en het verpachten en verhuren van gronden en vastgoed zorgt voor meer inspanning. De extra kosten kunnen opgevangen worden vanuit de huurstijgingen voor 2023, waar een sterk toegenomen CPI index zorgt voor hogere huren dan begroot. Het structurele beeld voor de portefeuille zal worden opgemaakt en meegenomen in de integrale afweging van de Programmabegroting 2024-2027.

Leges publiekszaken   divers
Actualisatie van het volume en de tarieven van publieksleges leiden tot een incidenteel voordeel van € 402.000 in 2023. Het structurele effect vanaf 2024 valt, mede als gevolg de in 2019 gewijzigde geldigheidstermijn van reisdocumenten, terug naar € 31.000 voordeel.